آت‌اکولوژی گونه Salsola orientalis S .G.Gmelin در منطقه خراسان

Authors

  • اصغر پاریاب کارشناس گیاه‌شناسی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی
  • امرعلی شاهمرادی استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
  • حامد ظریف کتابی مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی
  • صدیقه زارع کیا کارشناس ارشد پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
  • مجید دشتی دانشجوی دکترای تخصصی فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

گیاه مرتعی Salsola orientalis گونه‌ای پایا از خانواده Chenopodiaceae می‌باشد که بدلیل خوشخوراکی و مطلوبیت  و نیز خشکسالی­های اخیر، شدیدا"مورد چرای دام واقع شده، بطوری که در برخی از مناطق حذف گردیده  و یا در حد تک‌بوته‌هایی­  بر جای مانده است. برای مطالعه آت­اکولوژی این گونه در منطقه خراسان (شامل سه استان خراسان فعلی)، ابتدا کلیه رویشگاه­های آن مشخص گردید و با تعیین چندین سایت مطالعاتی خصوصیات رویشگاهی (اقلیم، توپوگرافی و خاک) آن بررسی شد. سپس، مطالعه بر روی مواردی از قبیل فنولوژی، نحوه تولید مثل، پوشش تاجی، تراکم و نیز سیستم ریشه این گیاه متمرکز گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که دامنه ارتفاعی رویشگاه­های این گونه مرتعی از حداقل 500 متر تا حداکثر 1500 متر ارتفاع از سطح دریا متغیر است. این گونه مرتعی در تمام جهات شیب دیده شد و در عرصه­های با شیب 5 تا 40 درصد رویش دارد. میانگین بارندگی در این رویشگاهها 150 تا 400 میلیمتر برآورد شد. متوسط درجه حرارت سالانه از حداقل  10 تا 5/17 درجه سانتیگراد متفاوت است. در منطقه خراسان، این گیاه در بیشتر رویشگاه­هایش بصورت همراه با گونه­های غالب Artemisia diffusa، Poa bulbosa ، Artemisia sieberi و نیز سایر گونه­های جنس Salsola  مشاهده می‌شود. مطالعات خاک­شناسی نشان داد که این گونه مرتعی خاک­های با عمق متوسط تا عمیق و بافت لومی شنی تا لومی سیلتی را می‌پسندد. همچنین ملاحظه شد که رویشگاه­های این گونه مرتعی عمدتا" دارای خاک­های با اسیدیته خنثی تا کمی قلیایی (8/7-4/7) می­باشند و میزان هدایت­الکتریکی در آنها از 8/0 تا 2/7  دسی­زیمنس بر متر در نوسان است.  بررسی سیستم ریشه آن نشان داد که گونه مورد نظر دارای ریشه­های مستقیم با انشعابهای فرعی فراوان است. عمق نفوذ ریشه­ها در خاک حداکثر تا 5/1 متر دیده شد. رشد رویشی این گیاه از اواسط اسفند ماه با ظهور برگهای متقابل رشته­ای آغاز می­گردد و تا اواسط خرداد به طول می‌انجامد. گلدهی از اوایل خرداد آغاز می‌شود و در اواسط مهرماه بذرها حالت شیری و خمیری دارند. مرحله رسیدگی بذر این گیاه از اوایل تا اواخر آبان است. بذرهای آن به تدریج از اوائل تا اواسط آذرماه ریزش می­کنند. نتایج همچنین نشان داد که قوه نامیه بذرهای این گیاه با گذشت زمان و در شرایط نگهداری طبیعی به­شدت کاهش می­یابد. زادآوری این گونه مرتعی در طبیعت عمدتا" توسط بذر صورت می­گیرد. نتایج حاصل از تجزیه ترکیبات شیمیایی قسمت علوفه این گیاه در مرحله بذردهی نشان داد که علوفه خشک آن دربرگیرنده 8/13 درصد پروتئین، 28/18 درصد خاکستر، 62/2 درصد کلسیم و 19/26 درصد فیبر می‌باشد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه آت اکولوژی Salsola orientalis در مراتع استپی استان اصفهان (مطالعه موردی منطقه موته)

مدیریت در عرصه‌های منابع طبیعی تجدید شونده به ویژه پوشش گیاهی آن، بدون شناخت دقیق و جامع عناصر اصلی آن امکان پذیر نیست. طرح ملی آت اکولوژی گونه‌های مهم مرتعی با همین هدف در کل کشور به اجرا درآمده است. در مطالعه حاضر آت اکولوژی گونه Salsola orientalis که نام جدید Salsola rigida  است در استان اصفهان و در منطقه موته بمدت سه سال از 1376 تا پایان 1378 مورد تحقیق قرار گرفت. بدین منظور مجموعه‌ای از عو...

full text

بررسی اکولوژی فردی گونه ی گیاهی ex Litw. Salsola richteri (Moq.) Karel در استان خراسان جنوبی

انتخاب گونه‌های گیاهی سازگار با شرایط بیابانی در راستای اهداف احیای پوشش گیاهی، امری ضروری است و موفقیت در احیای گونه‌های گیاهی، وابسته به شناخت بوم‌شناسی فردی گیاهان می‌باشد. Salsola richteri از تیره‌ی Amaranthaceae با نام فارسی شور درخت ترکمنی است. مقاومت بسیار زیاد به خشکی، کنترل فرسایش بادی و تثبیت تپه‌های شنی از خصوصیات ارزشمند این گونه است. در این تحقیق، اکولوژی فردی S. richteri در خراسان...

full text

The Responses of Salsola orientalis to Salt Stress

Objective: Salt stress is a world-wide problem and soil salinity is common in arid and semi-arid regions. This study was undertaken to investigate salt tolerance in Salsola orientalis in laboratory and natural conditions and recognize the mechanisms that allow it to tolerate these conditions. Methods: This study had two parts of greenhouse and natural habitats. The treatment s...

full text

The Responses of Salsola orientalis to Salt Stress

Objective: Salt stress is a world-wide problem and soil salinity is common in arid and semi-arid regions. This study was undertaken to investigate salt tolerance in Salsola orientalis in laboratory and natural conditions and recognize the mechanisms that allow it to tolerate these conditions. Methods: This study had two parts of greenhouse and natural habitats. The treatment s...

full text

مطالعه آت اکولوژی salsola orientalis در مراتع استپی استان اصفهان (مطالعه موردی منطقه موته)

مدیریت در عرصه های منابع طبیعی تجدید شونده به ویژه پوشش گیاهی آن، بدون شناخت دقیق و جامع عناصر اصلی آن امکان پذیر نیست. طرح ملی آت اکولوژی گونه های مهم مرتعی با همین هدف در کل کشور به اجرا درآمده است. در مطالعه حاضر آت اکولوژی گونه salsola orientalis که نام جدید salsola rigida  است در استان اصفهان و در منطقه موته بمدت سه سال از 1376 تا پایان 1378 مورد تحقیق قرار گرفت. بدین منظور مجموعه ای از عو...

full text

بررسی برخی از خصوصیات اکولوژیکی گونه Salsola imbricata در منطقه طبس

Distribution and establishment of plants are affected by genetic characteristics and environmental conditions. Salsola imbricata distributed in arid and semiarid area of Iran. This study investigated some ecological characteristics of Salsola imbricata in Tabas area. Edaphic characteristics of the species habitat such as texture, Ec, gypsum, lime, Na+, organic matter were investigated. Climatic...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 3

pages  401- 408

publication date 2009-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023